Kolor oczu u noworodków: zmiany, dziedziczenie i znaczenie melaniny

Kolor oczu noworodków to fascynujący temat, który budzi wiele pytań wśród świeżo upieczonych rodziców. Zaskakujący może być fakt, że większość noworodków rodzi się z oczami w odcieniach niebieskiego, a to z powodu niskiego poziomu melaniny w ich siatkówce. Jednakże kolor oczu to nie tylko kwestia estetyki; jest to złożony proces, który zachodzi w ciągu pierwszych lat życia dziecka. Zmiany te mogą być wynikiem dziedziczenia genów oraz produkcji melaniny, która z czasem wpływa na ostateczny wygląd tęczówki. Dlatego warto przyjrzeć się bliżej temu, jak i dlaczego kolor oczu noworodków się zmienia oraz jakie czynniki na to wpływają.

Kolor oczu u noworodków – co warto wiedzieć?

Niemowlęta często przychodzą na świat z niebieskimi lub szarymi oczami. Dzieje się tak, ponieważ ich tęczówka, czyli ta kolorowa część oka, na początku zawiera niewiele melaniny – pigmentu odpowiedzialnego za barwę.

Jednak ten początkowy odcień rzadko pozostaje na zawsze. Z biegiem czasu produkcja melaniny w oku stopniowo wzrasta.

Ten proces trwa zazwyczaj przez pierwsze miesiące, a nawet lata życia dziecka, często prowadząc do zmiany koloru oczu. Na przykład, pierwotna barwa może przeobrazić się w zieleń, a nawet brąz.

Ostateczny kolor oczu zazwyczaj krystalizuje się mniej więcej w wieku trzech lat i od tego momentu rzadko ulega dalszym, znaczącym modyfikacjom.

Dlaczego kolor oczu noworodków jest zazwyczaj niebieski?

Wiele noworodków rodzi się z uderzająco niebieskimi oczami.

Kryje się za tym melaninapigment odpowiedzialny za ich barwę, którego w tęczówce malucha jest początkowo bardzo mało.

Dzieje się tak, ponieważ komórki wytwarzające melaninę, czyli melanocyty, zaraz po przyjściu na świat nie są jeszcze w pełni aktywne i produkują niewystarczającą ilość barwnika.

To właśnie niski poziom pigmentu sprawia, że oczy wydają się niebieskie, często w odcieniach od jasnego błękitu po głęboki granat.

Ten efekt bywa szczególnie zauważalny u dzieci rasy białej.

Rola melaniny w barwie oczu

Barwa naszych oczu to zasługa pigmentu zwanego melaniną, który gromadzi się w tęczówce. Właśnie jego ilość bezpośrednio wpływa na odcień: im więcej melaniny, tym ciemniejszą barwę przybierają oczy.

Za produkcję melaniny odpowiadają specjalne komórki, melanocyty. Swoją aktywność rozpoczynają dopiero po przyjściu na świat, a stopniowo, przez pierwszy rok życia dziecka, produkcja tego barwnika ulega nasileniu.

Jak dziedziczenie wpływa na kolor oczu?

Kolor oczu to cecha dziedziczna, przekazywana nam przez geny od obojga rodziców. Nie decyduje o nim jednak tylko jeden gen, ale cały ich zespół, który wpływa na ilość produkowanej melaniny – barwnika nadającego oczom kolor. Geny dominujące zazwyczaj odpowiadają za ciemne odcienie, np. brązowy, podczas gdy recesywne wiążą się z jaśniejszymi barwami, takimi jak niebieski czy zielony. Co ciekawe, dziecko może otrzymać te geny nie tylko bezpośrednio od mamy i taty, ale też po dziadkach.

Czynniki wpływające na kolor oczu u noworodków

Barwa oczu maluszka jest kształtowana głównie przez dwa czynniki: odziedziczone geny oraz ilość melaniny w tęczówce.

Materiał genetyczny dziedziczymy od przodków. Jak to działa?

  • dziedziczenie genów od rodziców,
  • dziedziczenie genów od dziadków,
  • możliwość ujawnienia cech recesywnych, np. jasne oczy u dziecka ciemnookich rodziców.

U noworodków rasy kaukaskiej początkowy poziom melaniny w tęczówce jest zazwyczaj niewielki, dlatego ich oczy często przybierają odcień niebieski lub szary. Jednak ilość tego barwnika stopniowo zwiększa się w ciągu pierwszych miesięcy życia.

Jak zmienia się kolor oczu u noworodków?

Oczy noworodków często zmieniają barwę, zwykle w ciągu pierwszych kilku miesięcy życia.

Wiele maluchów przychodzi na świat z niebieskimi tęczówkami. Jest to efekt niewielkiej ilości melaniny – barwnika decydującego o kolorze – obecnej w oku tuż po urodzeniu.

Z czasem komórki w tęczówce stopniowo zwiększają produkcję tego pigmentu. To właśnie narastająca ilość melaniny powoduje, że ostateczny kolor oczu ulega przemianie.

Proces utrwalania się ostatecznej barwy może trwać nawet do około trzeciego roku życia dziecka.

Taka zmiana jest całkowicie naturalnym etapem w rozwoju każdego malucha.

Kiedy kolor oczu u noworodka się stabilizuje?

Kolor oczu u maluchów potrafi się zmieniać. Docelowy odcień tęczówki ustala się ostatecznie około trzeciego roku życia dziecka. Jednak największe zmiany, kiedy widać, jak barwa się kształtuje, można zaobserwować dużo wcześniej – zwykle między trzecim a dwunastym miesiącem życia.

Dlaczego tak się dzieje? Klucz tkwi w melaniniebarwniku obecnym w oku. Organizm noworodka produkuje ją stopniowo. W miarę jak jej ilość wzrasta, kolor oczu powoli nabiera swojej ostatecznej głębi. Gdy produkcja melaniny osiągnie stabilny poziom, tęczówka przestaje już zmieniać swój odcień.

Jakie są odcienie kolorów oczu u noworodków?

Noworodki często przychodzą na świat z niebieskimi oczami. Ta początkowa barwa nie jest jednolita – obejmuje szeroką gamę odcieni, od delikatnego błękitu po intensywny granat, a nawet odcienie tak ciemne, że wydają się prawie czarne.

Początkowy kolor oczu jest jednak tylko przejściowy.

Ich właściwa, docelowa barwa – czy będzie to zieleń, brąz, czy inny kolor – kształtuje się i utrwala stopniowo w późniejszym okresie.

Dzięki kolor oczu u noworodków możemy podzielić się tym materiałem.